در بخش اول مقاله فناوری بیومتریک یک اکسیر نیست، بررسی کردیم که چگونه امنیت سیستم تشخیص هویت میتواند با شکست مواجه شود. در این بخش به تحلیل دستکاری اطلاعات بیومتریک و پیامدهای آن میپردازیم و راهکارهایی برای جلوگیری از تهدیدهای احتمالی ارائه میکنیم.
سیستم تشخیص هویت بیومتریک، امنیت اطلاعات گوشی، لپتاپ، کامپیوتر و حتی ورود فیزیکی به خانه و محل کار را تأمین میکند. شکست این سیستم میتواند پیامدهایی مشابه سرقت رمز عبور یا کلید داشته باشد؛ از جمله سرقت اموال، دسترسی غیرمجاز به حسابهای بانکی، خریدهای جعلی، سرقت هویت و نقض حریم خصوصی.
برخلاف رمز عبور یا کلید، دادههای بیومتریک قابل تغییر نیستند. این ویژگی ارزشمند اما خطرناک است، زیرا وقتی اطلاعات بیومتریک افشا شود، میتواند به راحتی دستکاری و سوءاستفاده شود.
دیپ فیک و فناوری GAN
در دادگاهها و آزمایشگاههای پزشکی قانونی، سیستم تشخیص هویت بیومتریک به عنوان آخرین مرجع شناسایی افراد استفاده میشود. اگر این سیستم قابل اعتماد نباشد، مجرمان از عدالت فرار میکنند و افراد بیگناه ممکن است محکوم شوند.
فناوری جدید شبکههای مقابلهای تولیدی (GAN) از هوش مصنوعی برای تولید دادههای ساختگی استفاده میکند. در حوزه بیومتریک، GAN میتواند بر اساس دادههای واقعی مانند عکسهای سلفی، ویدئوها یا صدا، نسخههای غیرواقعی از افراد بسازد. این فناوری هنوز در مراحل اولیه است، اما تهدیدات آن جدی هستند و میتوانند دادههای بیومتریک را به راحتی دستکاری کنند.
پیامدهای دستکاری دادههای بیومتریک
در دنیای واقعی، دیپ فیک میتواند مشکلات گستردهای ایجاد کند. از جعل هویت در شبکههای اجتماعی گرفته تا دستکاری رسانههای دیجیتال، تهدیدات ناشی از این فناوری برای امنیت سیستم تشخیص هویت جدی هستند. دیپ فیک نیازمند دادههایی است که قبلاً در اینترنت آپلود شده یا توسط دوربینها ضبط شدهاند، بنابراین گستره تهدید بسیار وسیع است.
همچنین میتوانید با مطالعه مقاله قابلیت شناسایی بواسطه کارت بدون تماس در دستگاه های حضور و غیاب اطلاعات جامعی در این زمینه بدست آورید.
راهکارهای حفاظت از سیستم تشخیص هویت
جمعآوری و ذخیره امن دادهها
برای حفظ امنیت سیستم تشخیص هویت، باید منابع دادههای بیومتریک به دقت مدیریت و محافظت شوند. شناخت دقیق منابع دادهها، امکان پیشبینی تهدیدات و جلوگیری از سوءاستفاده را افزایش میدهد. تحقیقات اخیر در آزمایشگاه ماساچوست نشان دادهاند که بازسازی چهره افراد از روی صدای ضبط شده با هوش مصنوعی امکانپذیر است.
امنیت دادهها
پس از جمعآوری دادهها، باید از روشهای استاندارد رمزگذاری و ذخیرهسازی امن استفاده شود. رمزگذاری کاربر به کاربر و استفاده از روشهای غیرمتمرکز میتواند امنیت سیستم تشخیص هویت را افزایش دهد و ریسک نفوذ به دادهها را کاهش دهد.
تشخیص هویت چندفاکتوری
حتی با وجود سیستم تشخیص هویت بیومتریک، استفاده از تشخیص هویت چندفاکتوری ضروری است. ترکیب فاکتورهای مختلف شناسایی، احتمال نفوذ و سوءاستفاده را کاهش میدهد و امنیت بیشتری فراهم میکند.
فناوریهای مقابله با دیپ فیک
استفاده از فناوریهایی مانند واترمارک مخفی، امضای دیجیتال، دفتر کل توزیع شده و حتی GAN برای تشخیص محتوای دستکاری شده، میتواند تهدید دیپ فیک را کاهش دهد و امنیت سیستم تشخیص هویت را تقویت کند.

همچنین میتوانید با مطالعه مقاله هوش مصنوعی در دستگاه حضور و غیاب اطلاعات کاملی در این زمینه بدست آورید.
اهمیت سیستم تشخیص هویت در جامعه
از دیرباز، انسانها برای شناسایی یکدیگر از ویژگیهای منحصر به فرد بیومتریک استفاده کردهاند. توانایی شناسایی افراد، پایه شکلگیری جوامع و روابط انسانی است. سیستم تشخیص هویت امروز، داور نهایی شناسایی افراد و تضمینکننده امنیت و حریم شخصی است. برای حفظ این امنیت، اقداماتی که معرفی شد باید هرچه سریعتر اجرایی شوند.
تاثیر فناوری بیومتریک در دستگاههای حضور و غیاب
فناوری بیومتریک در سالهای اخیر، نقش کلیدی در بهبود دقت و امنیت دستگاههای حضور و غیاب ایفا کرده است. این سیستمها با استفاده از ویژگیهای منحصر به فرد افراد، مانند اثر انگشت، تشخیص چهره یا اسکن عنبیه، امکان ثبت دقیق زمان ورود و خروج کارکنان را فراهم میکنند.
مزایای استفاده از بیومتریک در حضور و غیاب
دقت بالا و جلوگیری از تقلب
استفاده از دادههای بیومتریک باعث میشود ثبت زمان ورود و خروج افراد غیرقابل جعل باشد. این موضوع از رفتارهایی مانند «ثبت حضور دیگران» یا استفاده از کارتهای اشتراکی جلوگیری میکند.سهولت و سرعت استفاده
کارکنان بدون نیاز به کارت یا کلید، تنها با لمس اثر انگشت یا نگاه به دوربین، میتوانند ورود و خروج خود را ثبت کنند. این امر باعث کاهش زمان انتظار و افزایش بهرهوری میشود.امنیت دادهها و حفظ حریم خصوصی
دستگاههای مدرن حضور و غیاب با رمزگذاری دادههای بیومتریک، امکان دسترسی غیرمجاز به اطلاعات شخصی کارکنان را به حداقل میرسانند.یکپارچگی با سیستمهای مدیریتی و حقوق و دستمزد
دادههای ثبتشده توسط سیستمهای بیومتریک، بهطور مستقیم به نرمافزارهای مدیریت منابع انسانی و محاسبه حقوق و دستمزد منتقل میشوند و احتمال خطاهای انسانی در ثبت زمان و پرداخت حقوق را کاهش میدهند.

چالشها و ملاحظات
حفاظت از دادههای بیومتریک: همانطور که پیشتر اشاره شد، افشای اطلاعات بیومتریک غیرقابل تغییر است و در صورت نشت، مشکلات امنیتی جدی ایجاد میکند. بنابراین ذخیرهسازی امن و رمزگذاری دادهها ضروری است.
پذیرش کارکنان: برخی افراد ممکن است نسبت به ثبت دادههای بیومتریک خود نگرانی داشته باشند. آگاهیبخشی و شفافسازی نحوه استفاده از دادهها میتواند اعتماد کارکنان را افزایش دهد.
تطبیق با مقررات حریم خصوصی: سازمانها باید اطمینان حاصل کنند که استفاده از فناوری بیومتریک با قوانین حریم خصوصی و حفاظت از دادهها مطابقت دارد.
نتیجهگیری
سیستم تشخیص هویت، ستون اصلی امنیت دیجیتال و فیزیکی جامعه مدرن است. با توجه به تهدیدهای نوظهور مانند دیپ فیک و فناوری GAN، حفاظت از دادههای بیومتریک و استفاده از روشهای چندلایه امنیتی امری ضروری است. رعایت این اصول نه تنها امنیت فردی را تضمین میکند، بلکه اعتماد عمومی به سیستمهای هویتی را افزایش میدهد و مانع سوءاستفاده از اطلاعات حساس میشود.
علاوه بر این، کاربردهای عملی مانند دستگاههای حضور و غیاب بیومتریک نشان میدهند که سیستم تشخیص هویت میتواند کارایی و امنیت سازمانها را به طور همزمان ارتقا دهد.
سوالات متداول
۱. سیستم تشخیص هویت چیست؟
سیستم تشخیص هویت مجموعهای از روشها و فناوریها است که برای شناسایی افراد با استفاده از ویژگیهای بیومتریک مانند اثر انگشت، چهره، صدا یا عنبیه چشم طراحی شده است.
۲. چرا امنیت سیستم تشخیص هویت اهمیت دارد؟
زیرا این سیستم اطلاعات حساس و شخصی افراد را ذخیره میکند. نفوذ به آن میتواند منجر به سرقت هویت، دسترسی غیرمجاز به حسابها و نقض حریم خصوصی شود.
۳. دیپ فیک چه تاثیری بر سیستم تشخیص هویت دارد؟
دیپ فیک میتواند با تولید تصاویر، ویدئوها یا صداهای جعلی، دادههای بیومتریک را دستکاری کرده و امنیت سیستم تشخیص هویت را به خطر بیاندازد.
۴. چگونه میتوان سیستم تشخیص هویت را امن کرد؟
استفاده از روشهای رمزگذاری قوی، ذخیرهسازی امن دادهها، تشخیص هویت چندفاکتوری و فناوریهای مقابله با دیپ فیک مانند واترمارک و امضای دیجیتال، از جمله اقدامات موثر هستند.
۵. آیا دادههای بیومتریک قابل تغییر هستند؟
خیر. دادههای بیومتریک ثابت هستند و برخلاف رمز عبور یا کلید، نمیتوان آنها را تغییر داد. بنابراین حفاظت از آنها اهمیت ویژهای دارد.